11-7-2024 - In de eerste helft van dit jaar nam het aantal juridische hulpvragen opnieuw toe. Hiermee zet de stijgende trend die in het eerste halfjaar van 2023 is ingezet zich voort. Zo steeg het aantal meldingen van ruim 60.000 in de eerste helft van 2023 naar ruim 61.000 in het eerste halfjaar van 2024 (+ 2%). Vooral geschillen op de werkvloer, over verbouwing of verduurzaming van de woning namen in het afgelopen halfjaar toe. Aan de andere kant is er sprake van een daling van het aantal geschillen in het verkeer. Het aantal meldingen hierover daalde met 7,5% in vergelijking met dezelfde periode in 2023.
Dit blijkt uit de Juridische Barometer Update 2024. Zowel consumenten als werknemers worden – onder andere als gevolg van de grote tekorten op de arbeidsmarkt - steeds mondiger. Tegelijkertijd is er al een aantal jaar sprake van een verharding van de verhoudingen tussen burgers. Deze ontwikkelingen komen tot uitdrukking in de stijging van het aantal juridische hulpvragen in Nederland. Zo is het aantal werkgerelateerde hulpvragen opnieuw significant gestegen in het eerste halfjaar van 2024. Terwijl er in de eerste 6 maanden van vorig jaar 13.014 hulpvragen op het gebied van arbeidsrecht waren, steeg het aantal hulpvragen in het eerste halfjaar van 2024 naar 14.073 (+ 8,1%). Ook het aantal geschillen tussen buren (+ 9%) nam toe. Verder deed in het eerste halfjaar van 2024 een groeiende groep Nederlanders een beroep op juridische hulp naar aanleiding van geschillen over koop en verkoop (+ 13%), onder andere als gevolg van online fraude.
Aantal arbeidsgeschillen stijgt
Een krappe arbeidsmarkt zorgde opnieuw voor een toename van hulpvragen: “In veel sectoren is sprake van enorme personeelstekorten. Als het over ziekte en re-integratie gaat, zien we dan ook vaker dat de grote werkdruk de oorzaak is van ziekteverzuim. Daarnaast worden medewerkers mondiger en zijn zij eerder geneigd op zoek te gaan naar ander werk als zij zich op hun werkplek niet prettig voelen. Ook registreren we erg veel geschillen over disfunctioneren. Vermoedelijk is het in de huidige arbeidsmarkt lastiger voor werkgevers om goed gekwalificeerd personeel te vinden”, vertelt Pablo Wilke, gespecialiseerd jurist Arbeidsrecht van Stichting Achmea Rechtsbijstand.
Meldingen over burengeschillen nemen onverminderd toe
Nu de energietransitie steeds meer vorm krijgt, neemt ook het aantal geschillen en hulpvragen dat hiermee samenhangt toe. Zo is het aantal geschillen over onder meer verbouwing of verduurzaming van de woning onverminderd hoog. Terwijl we in de eerste helft van 2023 1.918 geschillen tussen buren ontvingen, nam dit in 2024 met 9% toe naar 2.094 geschillen. Hiervoor is een aantal oorzaken aan te wijzen. “Als gevolg van de grote schaarste op de woningmarkt kiezen veel mensen ervoor om hun woning te verbouwen of verduurzamen. Dit kan tot gevolg hebben dat buren hiervan overlast ervaren. Ook de nieuwe Omgevingswet speelt mogelijk een rol bij de toename van zulke conflicten. Zo zijn er veel situaties waarin dingen die eerder niet mogelijk waren nu wél zijn toegestaan, zoals dichter tegen de voorerfgrens aanbouwen. Buren kunnen hierdoor vaker in conflict komen”, zegt Stijn Bouwmeister, gespecialiseerd jurist Wonen & Leven Civiel van Stichting Achmea Rechtsbijstand.
Meer klimaatschade-geschillen
In het afgelopen halfjaar waren er opvallend veel meldingen als gevolg van klimaatschade. De langdurige regenval zorgde voor meldingen over hemelwater dat via daken en spouwmuren naar binnen sijpelt. Bij de reparatie van dit soort schade kunnen eveneens conflicten ontstaan, bijvoorbeeld bij klachten over de kwaliteit van het geleverde werk. Ook het aantal geschillen over de saldering van zonnepanelen neemt toe. Veelgehoorde klachten zijn onduidelijkheid over de nieuwe salderingsregeling, ongunstige tarieven of onvrede over het rendement van zonnepanelen.
Geschillen over online aankopen nemen opnieuw toe
In het afgelopen halfjaar was er opnieuw sprake van een flinke stijging van het aantal geschillen over koop en verkoop (+ 13%). Deze geschillen namen vooral toe door de stijging van het aantal online aankopen. Online Aankopen blijken vaak niet aan de verwachtingen te voldoen of worden door leveringsproblemen veel later of helemaal niet geleverd. Ook het aantal gevallen van online fraude en phishing neemt toe. Hierbij sturen oplichters uit naam van een andere partij berichten, met als doel mensen zoveel mogelijk geld afhandig te maken.
Sterke stijging juridische hulpvragen na online fraude
Uit data blijkt verder dat steeds meer Nederlanders worden getroffen door online fraude. Het aantal juridische hulpvragen over deze vorm van oplichting steeg in 2023 met 21 procent ten opzichte van vorig jaar. Zo worden veel mensen slachtoffer van phishing, fraude via Whatsapp of nep-websites die niet van echt te onderscheiden zijn. Toch blijft het totale aantal meldingen met 515 nog beperkt. “Mogelijk weten mensen de weg naar een juridische oplossing niet altijd te vinden of weten ze niet waar ze moeten beginnen. We zetten daarom veel in op preventie en geven mensen praktische tips over hoe ze problemen kunnen voorkomen en welke stappen ze kunnen zetten wanneer een probleem zich voordoet. En komt iemand er zelf niet uit, dan helpen we consumenten die daarvoor verzekerd zijn graag verder om tot een oplossing te komen”, aldus Iris Antonissen, gespecialiseerd jurist Civiel recht.
Bekijk hier de nieuwe Juridische Barometer