Een Wob-verzoek indienen

In dit artikel vindt u uitleg over het Wob-verzoek. Ook leest u meer over welke informatie u op kunt vragen met een Wob-verzoek. Bijvoorbeeld als u meer informatie wil over het handelen van een overheidsinstelling of bestuursorgaan.

Voorbeeld

Wob-verzoeken spelen een rol in allerlei kwesties en komen regelmatig in het nieuws. Een greep uit het nieuws: Greenpeace heeft een Wob-verzoek ingediend vanwege het stikstofprobleem, de Autoriteit Consument & Markt (ACM) weigert mee te werken aan een Wob-verzoek over het faillissement Welkom Energie, ook zijn er honderden verzoeken om overheidsinformatie over het Coronabeleid bij het ministerie van Volksgezondheid ingediend. Maar wat is een Wob-verzoek precies en kan iedereen een Wob-verzoek indienen?

Wat is een Wob-verzoek?

Een Wob-verzoek is een verzoek om informatie aan een bestuursorgaan. Wob is de afkorting van de ‘Wet openbaarheid van bestuur’. Dit geeft al een belangrijke aanwijzing over het doel van een Wob-verzoek: openbaarheid en transparantie. Het is belangrijk dat bestuursorganen transparant zijn en openbaarheid van informatie wordt in Nederland gezien als belangrijk. Door het verzoeken om informatie over beleidskwesties kunt u inzicht krijgen in het besluitvormingsproces.  

Iedereen kan een verzoek om informatie en dus een Wob-verzoek doen

Wel moet aan de eisen van een Wob-verzoek worden voldaan. Welke voorwaarden en eisen dat zijn leest u verder in dit artikel. 

Op een Wob-verzoek moet een bestuursorgaan een besluit nemen

Het bestuursorgaan heeft 4 weken om schriftelijk te beslissen op het verzoek om informatie. Deze periode kan met 4 weken worden verlengd. Als een Wob-verzoek wordt toegewezen, dan krijgt u met het besluit tot toewijzing ook de gevraagde informatie meegestuurd. 

Bij een afwijzing van het Wob-verzoek kunt u bezwaar indienen

Hiervoor geldt de bezwaarprocedure. Als het bestuursorgaan niet binnen de genoemde termijn reageert op uw Wob-verzoek, dan moet u direct beroep instellen bij de rechtbank. TIP: onze juristen kunnen u hierbij helpen.

Om welke informatie kan ik vragen met een Wob-verzoek?

Met het indienen van een Wob-verzoek verzoekt u om informatie die gaat over beleid van een bestuursorgaan. Een Wob-verzoek kan ook gaan over de voorbereiding of over de uitvoering van dat beleid. U hoeft niet aan te geven waarom u de informatie wilt. In uw verzoek om informatie moet u wel specifiek zijn: welke informatie wilt u precies? Een te algemeen verzoek wordt afgewezen. Twee voorbeelden:

  • Een te algemeen verzoek is vragen om alle documenten over het stikstofprobleem.
  • Een specifieker verzoek is het vragen om informatie over het lange termijnadvies genaamd ‘Niet alles kan overal’  van 8 juni 2020 tussen de minister van LNV en het adviescollege Remkes. U kunt dan aangeven alle correspondentie te willen van de periode 1 juni tot 8 juni 2020. 

Het bestuursorgaan geeft de informatie door aan u een kopie te sturen, een samenvatting van de inhoud te geven of inlichtingen te geven. Het is belangrijk dat u in uw Wob-verzoek aangeeft in welke vorm u de informatie graag wilt ontvangen. Een bestuursorgaan kan u alleen op een andere manier de informatie geven als het gevraagde niet verwacht kan worden of als de informatie op een andere, toegankelijkere, manier beschikbaar is.

Welke voorwaarden en eisen zijn er bij het Wob-verzoek? 

  1. Het verzoek om informatie moet gedaan worden bij een bestuursorgaan die onder de Wet openbaarheid van bestuur valt.
  2. Uw verzoek moet specifiek zijn en gaan over een bestuurlijke aangelegenheid.
  3. De informatie moet bestaan. Dit kan in verschillende vormen: e-mail berichten, beleidsstukken, WhatsAppberichten en dergelijke.
  4. Het bestuursorgaan moet de informatie hebben. Een bestuursorgaan hoeft er dus niet voor te zorgen dat de informatie wordt verkregen. Het gaat alleen om informatie die al in bezit is. 

Een Wob-verzoek wordt geweigerd als:

  1. Als het verzoek om informatie gevaar voor de koning en/of het kabinet oplevert of de veiligheid van de Staat kan schaden.
  2. Als er bedrijfs- en fabricagegegevens door personen of bedrijven in vertrouwen aan het bestuursorgaan zijn gestuurd.
  3. Als het gaat om persoonsgegevens die beschermd worden door de AVG. Hierbij wordt persoonlijke inbreuk op de levenssfeer gemaakt.

Het bestuursorgaan mag ook een afweging maken bij de beoordeling om informatie te geven. Het gaat dan tussen de afweging: het belang van openbaarheid en transparantie tegenover belangen, zoals:

  • De betrekkingen van Nederland met andere staten en internationale organisaties;
  • De economische of financiële belangen van bestuursorganen;
  • De opsporing en vervolging van strafbare feiten;
  • Inspectie, controle en toezicht door bestuursorganen;
  • De eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer;
  • Het belang van de verzoeker om informatie als eerste de informatie te hebben;
  • Het voorkomen van onevenredige bevoordeling of benadeling van betrokken personen.

Brengt een Wob-verzoek kosten met zich mee?

Een Wob-verzoek kost vaak geld. Bestuursorganen kunnen een bijdrage vragen. Vaak is het afhankelijk van het aantal pagina’s dat u opvraagt, de hoeveelheid kopieën en natuurlijk hoeveel Wob-verzoeken u indient. Deze bijdragen kunnen behoorlijk oplopen.

TIP: controleer bij het bestuursorgaan op de website of telefonisch welke kosten zijn verbonden aan een verzoek om informatie.

Laatste ontwikkelingen bij Wob-verzoeken

De hoogste bestuursrechter in Nederland (de Raad van State) heeft in maart 2019 beslist dat ook (zakelijke) Whatsapp-berichten onder de Wet openbaarheid van bestuur vallen. Ook hiervoor kunt u dus een Wob-verzoek indienen.