Hoe kerstborrels en eindejaarsvieringen uit de hand kunnen lopen

Een geintje met grote gevolgen

Een autobedrijf in Twente organiseert de jaarlijkse kerstborrel. Ook Abdel, die op de autoambulance werkt en al 22 jaar in dienst is, doet gezellig mee. De borrel loopt op z’n eind en Abdel gaat rond 21:00 uur naar huis. Hij heeft een stevige borrel op en besluit om een collega een loer te draaien door diens fiets te verplaatsen. Dat blijft niet onopgemerkt door de beveiligingscamera’s. Abdel wordt ter verantwoording geroepen en op staande voet ontslagen. Hij wordt beschuldigd van diefstal.

De zaak loopt gelukkig nog redelijk goed af. De kantonrechter wijst het voorwaardelijk ontbindingsverzoek af. Abdel dient in kort geding een loonvordering in. De kantonrechter gelooft Abdel dat hij niet van plan was om de fiets te stelen. De loonvordering wordt toegewezen.

Een lik in het oor moet toch kunnen?

Kees heeft zich binnen de bank waar hij werkt goed omhoog gewerkt. Hij functioneert al jaren naar volle tevredenheid. Maar Kees heeft een probleem. Als hij teveel heeft gedronken kan hij niet van vrouwelijke collega’s afblijven. Daarvoor is hij enkele keren op z’n vingers getikt en gewaarschuwd. Bij een kerstuitstapje gaat Kees helemaal los. Hij blijft zich opdringen aan een collega, hij vindt haar "sexy en mooi" en trakteert haar op een flinke lik in haar oor. Ook andere vrouwen en een mannelijke collega valt Kees lastig. Als de leiding bij de bank de uitspattingen van Kees ter ore komt, is de maat vol. De bank kent een protocol ongewenste omgangsvormen, dat is ook bij Kees bekend. Kees wordt op staande voet ontslagen. De kantonrechter komt tot een opmerkelijke uitspraak. De kantonrechter kan de gedragingen van Kees niet kwalificeren als seksuele intimidatie volgens de wet. Daarvoor is volgens de kantonrechter van belang dat het incident zich heeft afgespeeld in een druk bevolkt café te midden van een flink aantal collega’s bij wie de medewerkster zich veilig voelde, dat Kees voor iedereen zichtbaar dronken was, en dat de medewerkster Kees, relatief eenvoudig van zich af had kunnen schudden, in haar geval door naar de WC te gaan.

De kantonrechter is Kees dus gunstig gezind. Maar of dit een terechte beslissing is? Daar kun je vraagtekens bij zetten.

Wim zoekt ruzie met de baas

Wim werkt als metselaar bij een bouwbedrijf. Hij heeft diabetes en moet 4x per dag insuline spuiten. Het is bijna Kerstmis. Op de jaarlijkse kerstborrel in het plaatselijk café wordt stevig gedronken. Wim is al goed in de olie als hij het aan de stok krijgt met zijn baas. Tegen collega’s in het café zegt hij dat hij de baas “door midden gaat schoppen en voor zijn hoofd zal slaan”. Collega’s waarschuwen Wim dat hij naar huis moet gaan om zijn roes uit te slapen. Wim heeft echter andere plannen, hij zint op wraak. Het is al na middernacht als de baas het café wil verlaten en Wim hem staat op te wachten. De baas kan de uithaal van Wim maar ternauwernood ontwijken. Collega’s springen tussen hen in, maar het is al te laat. De baas ontslaat Wim op staande voet wegens bedreiging en poging tot mishandeling.

Zowel bij de rechtbank als bij het gerechtshof blijft het ontslag op staande voet in stand. Hoewel Wim al heel lang in dienst is en altijd tot volle tevredenheid heeft gewerkt, vindt het gerechtshof van belang dat Wim beter had moeten weten omdat alcohol en diabetes een slechte combinatie vormen. Wim is zijn vaste baan kwijt.

#MeToo in Utrecht

Frits is 58 jaar en werkt al bijna 40 jaar bij een grote fabriek, de laatste jaren als teamchef. Frits houdt wel van een biertje en is natuurlijk van de partij op de kerstborrel die wordt gehouden in een café in Utrecht. Het is gezellig, er wordt stevig gedronken en Frits raakt in gesprek met een collega. Hij maakt tegen haar beledigende en kwetsende opmerkingen over haar lichaamsgewicht en legt een paar keer zijn hand op haar billen. Na 2 keer zegt zij daar niet van gediend te zijn, waarna Frits volgens haar nog 3 keer zijn hand op haar billen legt. Frits wordt op 23 december geschorst en op 28 december op staande voet ontslagen vanwege overtreding van de gedragscode waarin de normen staan beschreven waaraan een goed werknemer moet voldoen. Zo is daarin seksuele intimidatie en het maken van kwetsende en beledigende opmerkingen verboden. De werkgever voegt daaraan toe dat het ontslag past in de context van de huidige #metoo-discussie.

De kantonrechter weegt alle omstandigheden van het geval en concludeert dat er geen dringende reden is voor een ontslag op staande voet. Frits heeft bijna 40 jaar probleemloos gefunctioneerd en een ontslag op staande voet is, gelet op de financiële gevolgen voor Frits, een te zwaar middel. De werkgever had kunnen volstaan met een schriftelijke waarschuwing al dan niet in combinatie met een tijdelijke schorsing.

Conclusie

Alcohol in de man, wijsheid in de kan. Alcohol op de werkvloer, zowel tijdens de kerstborrels als daarbuiten, kan tot de nodige problemen leiden.

Voor werkgevers is het belangrijk om duidelijkheid te verschaffen over wat wel en niet toelaatbaar is. Een goed en duidelijk alcohol- en drugsbeleid dat is vastgelegd in een schriftelijk protocol of personeelshandboek kan daarbij helpen. Hierover duidelijk communiceren is van groot belang, net als het onder alle omstandigheden strikt naleven van dit protocol. En laat er geen misverstand over bestaan dat dit protocol ook geldt tijdens de kerst- en eindejaarsvieringen. Een gegeven ontslag op staande voet wegens (overmatig) alcoholgebruik of misdragingen houdt niet altijd stand, dat is uiteindelijk afhankelijk van alle relevante omstandigheden van het geval.